Diety w chorobach
Cukrzyca ciążowa
Dieta w cukrzycy ciążowej
Co to jest cukrzyca ciążowa?
Cukrzyca ciążowa to stan wysokiego poziomu glukozy we krwi w trakcie ciąży. Obserwuje się ją częściej u kobiet, które przed zajściem w ciążę wykazywały objawy insulinooporności lub cukrzyca istniała u nich już przed ciążą, ale nie została wcześniej wykryta. Wahania poziomu glukozy we krwi i związane z tym zmiany w organizmie matki, mogą skutkować wystąpieniem zaburzeń metabolicznych noworodka lub nieprawidłowym rozwojem psychofizycznym dziecka w latach późniejszych.
Głównym zadaniem dietoterapii cukrzycy ciążowej jest utrzymanie prawidłowych wartości glukozy u kobiety spodziewającej się dziecka. U ciężarnych z cukrzycą ryzyko ujawnienia się w kolejnych latach zaburzeń gospodarki węglowodanowej jest znacząco wyższe w porównaniu ze średnią populacyjną, wynosząc ponad 50%.Warto więc nie tylko w okresie ciąży dbać o odpowiednią dietę, która jest jednym z kluczowych elementów terapii ale także pamiętać o normalizacji masy ciała i odpowiednim żywieniu po porodzie.
Dieta powinna zapewnić odpowiednią podaż witamin i mikroelementów, dlatego warto bazować na produktach nieprzetworzonych.
Co musisz dodatkowo zrobić dla swojego zdrowia?
Należy dostosować ilość kalorii do zmieniającej się masy ciała w poszczególnych trymestrach ciąży oraz aktywności fizycznej kobiety. W składzie diety zaleca się najczęściej 3 posiłki główne i 3 dodatkowe przekąski. Dieta powinna dostarczać 40–50% energii pochodzącej z węglowodanów złożonych, 30% z białka i 20–30% z odpowiednich tłuszczów. Zaleca się kontrolę glukozy we krwi według zaleceń lekarskich. Uznaje się za pożądane stężenia glukozy we krwi na czczo w wartościach 60–90 mg/dl, a mierzone 1h po posiłku maksymalnie 120 mg/dl. Dodatkowo, glikemia nocna (pomiędzy 2:00 a 4:00 w nocy) nie powinna spadać poniżej 60 mg/dl.
Posiłki należy spożywać regularnie tak, by przerwy między nimi nie przekraczały 3 godzin. Zaleca się uwzględnienie dodatkowego posiłku wieczornego, zawierającego około 25 gramów węglowodanów złożonych. Posiłek ten powinien być spożywany w godzinach wieczornych, około 22:00–22:30. Ma on za zadanie zabezpieczyć pacjentkę przed wystąpieniem powikłań związanych z hipoglikemią nocną i głodową ketogenezą (wzmożoną syntezą ciał ketonowych we krwi).
Wszelkiego typu słodycze, ciasta i ciastka, cukier, miód, dżemy i konfitury, słodkie napoje, soki owocowe, czekoladę należy ograniczyć do minimum. Nie zaleca się także stosowania fruktozy jako zamiennika cukru.
Główne źródło węglowodanów powinny stanowić pełnoziarniste produkty zbożowe o niskim indeksie glikemicznym, takie jak: pieczywo pełnoziarniste, makaron pełnoziarnisty, ryż brązowy, basmati, płatki owsiane, gruboziarniste kasze.
U przyszłej mamy z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej ważne jest ograniczenie spożycia potraw smażonych. Polecane metody obróbki termicznej to: gotowanie w wodzie lub na parze, a także pieczenie w piekarniku w rękawach foliowych lub pergaminie.
Należy pamiętać o dostarczaniu pełnowartościowego białka, pochodzącego głównie z chudych gatunków mięs i ryb, jaj, produktów mlecznych oraz nasion roślin strączkowych. Zalecane ilości podaży białek z dietą to 1,3 mg/kg m.c./dobę.
Szczególnie wskazane jest spożywanie tłustych ryb morskich, tak by zapewnić podaż około 1 g kwasu dokozaheksaenowego – składnika o szerokim działaniu prozdrowotnym, związanym ze stymulacją prawidłowego rozwoju ośrodkowego układu nerwowego dziecka oraz przeciwdziałaniem w występowaniu zespołu metabolicznego u matki i dziecka w przyszłości.
Dieta powinna zapewnić odpowiednią podaż witamin i mikroelementów, dlatego warto bazować na produktach nieprzetworzonych.
